پرسشنامه نارسایی شناختی-بوردبنت و همکاران1982

پرسشنامه نارسایی شناختی بوردبنت و همکاران(1982)

سوالات زیر درباره اشتباهات بی اهمیت هستند که هر کسی هر از گاهی انجام می دهد ولی تعدادی از اشتباهات اغلب بیشتر از بقیه اتفاق می افتد. ما می خواهیم بدانیم چند وقت چند وقت این مسائل برای شما در 6 ماه گذشته رخ داده است لطفاَ با علامت ضربدر مشخص کنید.

پرسشنامه نارسایی شناختی: پرسشنامه نارسایی شناختی توسط بوردبنت و همکاران(1982) طراحی و اعتباریابی شده است، این پرسشنامه شامل 24 گویه بسته پاسخ بر اساس طیف پنج درجه ای لیکرت می باشد، این مقیاس از چهار خرده مقیاس شامل حواس پرتی، مشکلات مربوط به حافظه، اشتباهات و عدم یاد آوری اسامی تشکیل شده است، این پرسشنامه توسط ندایی(1394) اعتباریابی شده است.

24 ماده در 4 خرده مقیاس شامل حواس پرتی (9 ماده)، مشکلات مربوط به حافظه (7 ماده) اشتباهات سهوی (7 ماده) و عدم یاد آوری اسامی (2 ماده) توزیع شده اند.

شیوه نمره گذاری

طیف مورد استفاده در پرسشنامه بر اساس طیف پنج گزینه‌ای لیكرت می‌باشد (شامل: هرگز، به ندرت، گاهی اوقات، اغلب و همیشه) در جدول زیر نشان داده شده است.

تحلیل بر اساس مولفه های پرسشنامه

به این ترتیب که ابتدا پرسشنامه­ها را بین جامعه خود تقسیم و پس از تکمیل پرسشنامه­ها داده  ها را وارد نرم افزار اس پی اس اس کنید. البته قبل از وارد کردن داده ها شما باید پرسشنامه را در نرم افزار اس پی اس اس تعریف کنید و سپس شروع به وارد کردن داده ها کنید.

 چگونگی کار را برای شفافیت بیشتر به صورت مرحله به مرحله توضیح می دهیم

مرحله اول. وارد کردن اطلاعات تمامی سوالات پرسشنامه ( دقت کنید که شما باید بر اساس طیف لیکرت عمل کنید مثلا اگر شخصی سوال 5 پرسشنامه را خیلی کم انتخاب کرده است شما باید در پرسشنامه در جلوی سوال 5 عدد 1 ( خیلی کم ) را بگذارید.

مرحله دوم. پس از وارد کردن داده های همه سوالات، سوالات مربوط به هر مولفه را کمپیوت(compute) کنید. مثلا اگر مولفه اول X و سوالات  آن 1 تا 5 است شما باید سوالات 1 تا 5 را compute کنید تا مولفه x ایجاد شود.

به همین ترتیب همه مولفه ها را ایجاد کنید و پس از این کار  در نهایت شما باید همه مولفه ها  که ایجاد کردید را با هم compute کنید تا این بار متغیر اصلی تحقیق به وجود بیاید که به طور مثال متغیر مدیریت دانش یا … است.

مرحله سوم. حالا شما هم مولفه­ها را به وجود آورده اید و هم متغیر اصلی تحقیق را؛ حالا می توانید از گرینه  آنالیز  هر آزمونی که می خواهید برای این پرسشنامه( متغیر) بگیرید.

مثلا می توانید آزمون توصیفی( میانگین، انحراف استاندارد، واریانس) یا می توانید آزمون همبستگی را با یک  متغیر دیگر  بگیرید.

تحلیل بر اساس میزان نمره پرسشنامه

بر اساس این روش از تحلیل شما نمره­های به دست آمده را  جمع کرده و سپس بر اساس جدول زیر قضاوت کنید.

• در صورتی که نمرات پرسشنامه بین 24 تا 48 باشد، میزان متغیر در این جامعه ضعیف می باشد.
• در صورتی که نمرات پرسشنامه بین 48 تا 96 باشد، میزان متغیر در سطح متوسطی می باشد.
• در صورتی که نمرات بالای 96 باشد، میزان متغیر  بسیار بالا می باشد.

تعیین پایایی و روایی ابزارهای اندازه‌گیری

برآورد پایایی[1] پرسشنامه‌ها

برای تعیین پایایی، روشهای مختلفی وجود دارد. در این تحقیق برای مشخص نمودن پایایی پرسشنامه‌ها از ضریب آلفای كرونباخ[2] استفاده گردیده است. این روش برای محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازه‌گیری از جمله پرسشنامه‌ها یا آزمودن‌هایی كه ویژگیهای مختلف را اندازه‌گیری می‌كنند بكار می‌رود. در اینگونه ابزار، پاسخ هر سوال می‌تواند مقادیر عددی مختلف را اختیار كند. سرمد و همكاران (1387) معتقدندكه «برای محاسبه ضریب آلفای كرونباخ ابتدا باید واریانس نمره‌های هر زیرمجموعه سوالات پرسشنامه یا زیرآزمون و واریانس كل را محاسبه نمود. سپس با استفاده از فرمول مربوطه مقدار ضریب آلفا را بدست آورد» (ص 169).

ضریب پایایی پرسشنامه‌های از طریق فرمول زیر به وسیله نرم‌افزار SPSS محاسبه شده است.

ra= ضریب آلفای کرونباخ

J=  تعداد سوالات آزمون

²Sj=  واریانس سوالات آزمون

²s= واریانس کل آزمونپ

مکاسی و ریچی (2006) ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 81/0 گزارش داده اند. در پژوهش ندایی(1394) ضریب پایایی این پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 85/0 بدست آمد.

برآورد روایی[3] پرسشنامه‌ها

روایی به این مفهوم اشاره دارد كه وسیله اندازه‌گیری چیزی را كه ادعا می‌كند دقیقاً همان چیز را اندازه بگیرد یعنی متناسب با آن باشد و از مهمترین آن روایی صوری و محتوایی است و برای اینكه پرسشنامه‌ای حداقل دارای روایی محتوایی باشد باید سوالات آزمون با توجه به مبانی تئوریك دقیقاً مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد تا میزان ارتباط و تناسب آنها با موضوع روشن گردد.

در مطالعه ندایی(1394) برای بدست آوردن روایی پرسشنامه از نظرات استاد راهنما و چندین تن از دیگر اساتید و متخصصین و کارشناسان استفاده شده است.  و از آنها در مورد مربوط بودن سؤالات ، واضح بودن و قابل فهم بودن سؤالات و اینکه آیا این سؤالات برای پرسشهای تحقیقاتی مناسب است و آنها را مورد سنجش قرار می دهد ، نظر خواهی شد و مورد تایید قرار گرفت. 

تعاریف نظری

نارسایی شناختی: مارتین، نارسایی شناختی را اشتباهات شناختی یا خطاهایی می داند که فرد باید بصورت هنجاری ظرفیت انجام آن را داشته باشد (والاس و همکاران، 2003) این نارسایی های شناختی شامل مشکلاتی در حافظه، توجّه و عمل هستند (عریضی و همکاران، 2008). نارسایی شناختی عبارت است از ناتوانی فرد در تكمیل تكالیفی كه به طور طبیعی قادر به انجام آن است . نارسایی های شناختی شامل حواس پرتی، مشكلات مربوط به حافظه، اشتباهات سهوی و عدم یادآوری اسامی می باشد (والاس، 2004). نارسایی های شناختی به دلیل تداخل با فعالیت های روزمره می توانند منجر به مشکلات اساسی شوند. جبران این خطاها گاه زمان زیادی می طلبد. در مواقعی که این خطاها در راه اندازی کنش ها رخ می دهند، ممکن آسیب های جدّی و حتی مرگ را به دنبال داشته باشند (دورن و همکاران^[4]، 2010). نارسایی شناختی به شکست فرد در انجام کارهایی گفته می شود که در حالت عادی قادر به انجام آن ها است (همیلتون^[5]، 1981). به عبارت دیگر نارسایی شناختی مجموعه اشتباهات شناختی هستند که در هنگام انجام تکالیفی رخ می دهند که فرد معمولاَ آن ها را به شکل موفقیت آمیزی انجام می دهد. برودبنت  اولین کسی است که این اصطلاح را مطرح کرد (برودبنت و همکاران^[1]، 1982).

تعاریف عملیاتی

تعریف عملیاتی: در این پژوهش منظور از نارسایی شناختی میزان نمره ای است که آزمودنی های مورد نظر در پرسشنامه نارسایی شناختی بدست می آورد. مقایس اندازه گیری این متغیر از نوع فاصله ای می باشد.